İran’da yeni Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi oluyor

İran’da muhafazakâr rakiplerini geçerek Cumhurbaşkanı seçilen Mesud Pezeşkiyan seçimlerden yaklaşık bir ay sonra kabinesini Meclis’e sundu.

Reformist lider Pezeşkiyan, Dışişleri Bakanı olarak eski nükleer başmüzakereci Abbas Arakçi’yi önerdi.

Pragmatist bir kariyer diplomatı olarak bilinen 61 yaşındaki Arakçi, doktorasını İngiltere’deki Kent Üniversitesinde tamamladı. Arakçi, 2011’de Dışişleri Bakan Yardımcısı olarak atanmadan önce İran’ın Tokyo Büyükelçisi’ydi.

Arakçi, 2013-2021 yılları arasında Batılı devletlerle Tahran arasında yürütülen nükleer görüşmelere başmüzakereci sıfatıyla katılmıştı.

İran ve P5+1 olarak bilinen Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi ABD, Çin, Rusya, İngiltere ve Fransa ile Almanya arasında 2015’te nükleer anlaşma sağlanmıştı. Buna göre İran nükleer programını sınırlandırırken karşılığında ülke ekonomisini zora sokan Batı yaptırımları kademeli olarak kaldırılacaktı. Ancak Donald Trump’ın başkanlık koltuğuna oturmasının ardından 2018’de ABD tek taraflı olarak anlaşmadan çekilerek İran’a yeni yaptırımlar açıkladı. O tarihten sonra yeni bir anlaşma üzerinde müzakere edilse de sonuç alınamadı ve İran nükleer programına hız verdiğini açıkladı.

Pezeşkiyan ekonomik sorunların önemli bir gündem olduğu seçim kampanyası sırasında Batı ile yeni bir anlaşma yapmayı deneyebileceğini söylemişti.

İran’da kabineye kadın aday

Pezeşkiyan 10 yıldan uzun süredir bakanlar kuruluna ilk kadın adayı da önerdi, Yol ve Şehircilik Bakanı olarak aynı kurumda müdürlük yapan 53 yaşındaki Ferzane Sadıki’nin ismini Meclis’e iletti. Sadıki muhafazakârların çoğunlukta olduğu Meclis’ten onay alabilirse, 1979’daki İslam Devrimi’nden beri bakanlık koltuğuna oturan ikinci kadın olacak.

Ülkede daha önce eski Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad 2009 yılında sağlık bakanı olarak bir kadın atamıştı.

Adayların isimlerinin açıklandığı meclis oturumunda birçok milletvekili Sadıki’nin atanmasına itirazını dile getirdi. Meclisin adayları gözden geçirmek ve bir güven oylaması gerçekleştirmek için iki hafta süresi var.

İran’da Cumhurbaşkanları, yardımcılarını meclis onayı olmadan atayabiliyor. Pezeşkiyan geçen hafta Zahra Behruz Azar’ı kadın ve aile işlerinden sorumlu yardımcısı olarak görevlendirmişti.

F-14 pilotu Nasırzade Savunma Bakanı olacak

İran Cumhurbaşkanı, savunma bakanlığı göreviniyse Amerikan yapımı F-14 savaş uçağı pilotu Aziz Nasırzade’ye emanet etmeye karar verdi. Nasırzade, 2018-2021 yılları arasında İran Hava Kuvvetleri komutanıydı. Meclis tarafından onaylandığı takdirde, Nasırzade hava kuvvetlerinden Savunma Bakanlığının başına getirilen ilk isim olacak.

Askeri uzmanlara göre oldukça yaşlı bir filoya sahip hava kuvvetleri, İran ordusunun en zayıf halkası durumunda.

Pezeşkiyan, İçişleri Bakanlığı içinse görece ılımlı bir askeri yetkili olan İskender Mumini’yi aday gösterdi. Seçim kampanyası sırasında ahlak polisinin baskısını eleştiren Pezeşkiyan, göreve gelirse buna son vereceği taahhüdünde bulunmuştu. Ancak Pezeşkiyan’ın seçim zaferi sonrası konuşan ve açıklamaları yeni Cumhurbaşkanı’na yanıt olarak algılanan Emniyet Teşkilatı Müdür Yardımcısı Kasım Rezai, “İslami giyim kuralları hem bir yasal zorunluluk hem de dinimizin emridir. Bu nedenle hiçbir şey değişmeyecek” demiş ve “herhangi bir yeni politik dalga veya hükümet değişiminden” etkilenmeyeceklerini söylemişti.

DW,AP,Reuters / MUK,CÖ

DW Türkçe’ye engelsiz ve sansürsüz nasıl ulaşabilirim?